การออกแบบโครงสร้างหลักสูตรฝึกอบรมด้วย Why-What-How-What if

ทำอย่างไรจะดึงดูดและสร้างความสนใจให้กับผู้เรียนตั้งแต่เริ่มต้นจนจบการฝึกอบรม เป็นสิ่งที่ผู้ออกแบบหลักสูตรและผู้สอนสนใจใคร่รู้มากนะคะ มีงานวิจัยมากมายเกี่ยวกับเรื่องนี้ แต่ผู้เขียนขอหยิบยก The 4MAT System ของ Dr. Bernice McCarthy  มาถ่ายทอดให้ทราบกัน แม้งานวิจัยนี้จะทำกับระบบการศึกษาในโรงเรียน แต่เมื่อนำมาใช้ในการจัดฝึกอบรมในองค์กร ก็พบว่าได้ผลดีเช่นกันค่ะ

The 4MAT System อธิบายความต้องการของผู้เรียนผ่าน คำถาม 4 คำถาม คือ Why-What-How-What if

แนวคิดนี้อธิบายการเรียนรู้ในแง่การรับรู้และการจัดการข้อมูลของผู้เรียน เพื่อให้คนเรียนสนใจการเรียนรู้ตลอดเวลาของการเรียน 

Why-What-How-What if นี้จะเชื่อมโยงไปยังคำถามหลักที่อยู่ในใจของผู้เรียนที่ต้องการคำตอบในการฝึกอบรม ซึ่งเราต้องตอบคำถามเหล้านี้ที่อยู่ในใจผู้เรียนนั่นเองค่ะ  การเรียงลำดับ 4 W ในโครงสร้างหลักสูตร  ต้องเรียงลำดับตามนี้เลยนะคะ 

ความต้องการหลัก/คำถาม	สิ่งที่ต้องตอบผู้เรียน	ผลลัพธ์ที่ได้
Why?	ทำไมฉันต้องเรียนรู้เรื่องนี้	สร้างการเชื่อมโยงกับเนื้อหา
What?	ข้อมูลและการเรียนรู้คืออะไร	สร้างแนวคิดและไอเดีย
How?	จะประยุกต์การเรียนรู้นี้อย่างไร	ประยุกต์ใช้สิ่งที่ได้เรียนรู้
What if?	ผลที่ได้คืออะไร และจะประยุกต์ให้เป็นลักษณะเฉพาะส่วนบุคคลได้อย่างไร	สร้างแบบฉบับที่เป็นของตนเอง

การออกแบบโครงสร้างหลักสูตรควรครอบคลุมและเรียงลำดับทั้ง 4 คำถามนี้ เพื่อตอบความต้องการที่แตกต่างกันของผู้เรียน และสร้างแรงจูงใจในการเรียนรู้   ในหลักสูตรเราสามารถแยกเป็นหัวข้อต่างๆ และแต่ละหัวข้อใส่เทคนิค The 4MATsystem เข้าไป เช่น เริ่มแรกชี้แจงวัตถุประสงค์และความจำเป็นที่ต้องเรียนรู้ เป็น “Why”  หัวข้อถัดไป คือ สิ่งที่ต้องเรียนรู้ว่ามีอะไรบ้าง เป็น “What” ในหัวข้อต่อไป ตอบคำถาม “How”จนถึง “What if”ค่ะ   สำหรับสัดส่วนว่าแต่ละ “W” ควรใช้เวลามากน้อยเท่าไหร่นั้น พอจะสรุปได้ดังนี้ค่ะ

คำถาม	แนวทาง	สัดส่วน (%)
Why?	·     ตอบคำถามให้ได้ว่า ทำไมหลักสูตรนี้จึงสำคัญต่อผู้เรียน เน้นที่มุมมองของผู้เรียน ไม่ใช่ตัวเรา และอย่าสรุปเองว่าผู้เรียนรู้แล้ว ·     ใช้คำถามและสร้างการอภิปราย เพื่อช่วยให้ผู้เรียนสร้างแรงจูงใจ มากกว่าที่ผู้สอนจะบอกไปเลย  ·     ดำเนินกิจกรรมของเราไปจนสังเกตุเห็นว่าผู้เรียนพนักหน้า กระตือรือร้น เชื่อมต่อกับผู้สอนได้อย่างเข้าใจ	15
What?	·     ข้อมูลหรือเนื้อหาที่เราต้องการสอน ·     แบ่งเป็นหัวข้อหลักๆประมาณ 6-7 หัวข้อ ไม่ควรมากจนเกินไป ·     ใช้วิธีการที่หลากหลายเพื่อให้ครอบคลุมรูปแบบการเรียนรู้ที่แตกต่างของผู้เรียน	40
How?	·     กำหนดขั้นตอนสำหรับการเรียนรู้ที่ผู้เรียนจะสามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้ ·     มีการสาธิต ฝึกปฏิบัติ ทำแบบฝึกหัด ให้ผู้เรียนเกิดความเข้าใจกระบวนการใช้งาน	25
What if?	·     ช่วยผู้เรียนให้ทราบว่าจะนำสิ่งที่ได้เรียนรู้ไปใช้ในบริบทของเขาได้อย่างไร ·     ให้ผู้เรียนเข้าใจว่า “จะเกิดอะไรขึ้นถ้าฉันทำสิ่งนี้ และไม่ทำสิ่งนี้” ·     ให้โอกาสผู้เรียนได้ถาม	20

การออกแบบโครงสร้างหลักสูตรโดยใช้ The 4MAT system ที่ได้นำเสนอนี้ เป็นสิ่งที่น่าสนใจนำไปลองใช้กันนะคะ และจะพบว่าผลลัพธ์ที่ได้ ผู้ออกแบบและผู้สอนสามารถดึงดูดผู้เรียนให้เกิดความสนใจเพราะสามารถตอบสนองความต้องการของผู้เรียนที่แตกต่างกันได้ค่ะ

References

Tom Bird and Jeremy Cassell. Financial Times Guides to Business Training, First Published, 2013.

WWW.ftguidetobusinesstraining.com

การออกแบบโครงสร้างหลักสูตรฝึกอบรมให้ดึงดูดผู้เรียน

 

ลองนึกดูว่าถ้าเราต้องเดินทางไปที่ไหนซักแห่งที่ไม่เคยไป เราไม่มีแผนที่ รู้แค่ว่าต้องไปเส้นทางนี้ จะผ่านจังหวัดอะไรบ้าง แวะพักตรงจุดไหนได้บ้างก็ไม่รู้ เราจะอึดอัดซักแค่ไหน  แต่ถ้าเรามีแผนที่ รู้เส้นทางที่จะไปชัดเจน  เราจะรู้ว่ามาถูกเส้นทางหรือไม่ และต้องใช้เวลาอีกประมาณเท่าไหร่จึงจะถึงที่หมาย

            การฝึกอบรมก็เช่นเดียวกัน ผู้เข้าอบรมก็ต้องการทราบว่าพวกเขากำลังจะไปที่ไหนและเราจะพาเขาไปถึงที่นั่นได้อย่างไร เพื่อจะได้รู้ว่ากระบวนการนั้นสมเหตุสมผลและสามารถเป็นจริงได้หรือไม่

            ในโครงสร้างจะมีองค์ประกอบของการฝึกอบรม ที่ทำให้เกิดความเข้าใจที่ชัดเจนว่าการฝึกอบรมอบรมในครั้งนี้จะมีส่วนผสมที่กลมกล่อมและนำไปสู่การเรียนรู้ที่ประสบความสำเร็จได้

โครงสร้างที่ดีจะมีประโยชน์ต่อผู้สอนคือ:

·     ทำเนื้อหาที่ดูแล้วเหมือนเป็นก้อนใหญ่ ให้เป็นส่วนๆ ที่ง่ายต่อการออกแบบและสื่อสารให้เข้าใจ

·     อธิบายให้ผู้เรียนเข้าใจได้ง่ายถึงลำดับเนื้อหาการเรียนรู้จนนำไปสู่การจบของหลักสูตร

·     การวางโครงสร้างช่วยให้วางแผนเรื่องของเวลาในการฝึกอบรม

ผู้เข้าอบรมได้รับประโยชน์เช่นกัน คือ :

·     มีแผนที่เส้นทางการฝึกอบรม รู้ว่าช่วงต่อไปจะเป็นอะไร ตื่นเต้นและสนุกสนานกับเส้นทางที่เราวางไว้ หรือถ้าพูดให้เข้าใจง่าย ผู้เข้าอบรมรู้สึกปลอดภัยว่าเขาจะได้พบกับอะไรบ้าง

·     โครงสร้างทำให้เห็นความคาดหวัง ดังนั้นผู้เข้าอบรมจะสนใจและมุ่งไปที่การเรียนรู้ที่เขาจะได้รับ

·     การสร้างธีม (Theme) หรืออุปมาอุปมัยขึ้นมา จะทำให้หลักสูตรดูน่าสนใจ

            แล้วโครงสร้างที่ดีเป็นอย่างไรจึงจะสามารถสร้างความสนใจให้กับผู้เข้าอบรมได้...ที่แน่ๆ เลยนะคะ ต้องสามารถดึงดูดผู้เรียนได้ตั้งแต่เริ่มต้น และยังคงรักษาระดับความสนใจได้ในช่วงของการฝึกอบรมจนจบนั่นเอง

            แนวคิดเกี่ยวกับเรื่องโครงสร้างการฝึกอบรมนี้ ลองศึกษางานวิจัยของ Dr.Bernice McCarthyที่ได้ทำการวิจัยกับเด็กนักเรียนในโรงเรียนประเทศสหรัฐอเมริกา สังเคราะห์ได้รูปแบบการสอนที่เรียกว่า 4MAT systemซึ่งการค้นพบมีความน่าสนใจว่าครูบางคนสามารถสร้างความสนใจและดึงดูดให้นักเรียนสนใจเรียนได้ตั้งแต่เริ่มเรียนเลยทีเดียว ในขณะที่บางคนไม่สามารถทำเช่นนั้นได้ นอกจากนี้ในงานวิจัยยังพบว่าเด็กนักเรียนแต่ละคนต้องการข้อมูลที่แตกต่างกัน และถ้าหากต้องการดึงดูดความสนใจตั้งแต่เริ่มแรกเราควรจะวางโครงสร้างให้ครอบคลุมความต้องการที่แตกต่างกันดังนี้

·     คนที่ขอบเหตุผลสำหรับการเรียนรู้ “Why”

·     คนที่ชอบข้อมูลและข้อเท็จจริง“What”

·     คนที่ชอบการนำมาใช้ในการทำงานจริงได้“How”

·     คนที่ชอบสำรวจว่าจะเกิดผลอะไรในอนาคต“What if”

นั่นคือ การวางโครงสร้างให้เริ่มด้วย  Why– What – How – What ifนะคะ  สำหรับสัดส่วนและรายละเอียดควรเป็นอย่างไร โปรดติดตามในคอลัมภ์ครั้งต่อไปนะคะ

Reference

Tom Bird and Jeremy Cassell. Financial Times Guides to Business Training, First Published, 2013.

WWW.ftguidetobusinesstraining.com