ภาวะผู้นำ EP1: "ผู้จัดการ" ไม่เหมือนกับ "ผู้นำ" (Managers are not the same as Leaders)

เหมือนกับเราจะได้เรียนรู้คำว่า “ผู้จัดการ” และ “ผู้นำ” กันมานานว่ามีความแตกต่างกันอย่างไร แต่ในเหตุการณ์ที่เราพบเจอกับผู้บริหารทั่วไป สิ่งที่เราได้เรียนรู้ก็เหมือนจะเป็นเพียงทฤษฎี  ในทางปฏิบัติกลับไม่เป็นเช่นนั้น  การเป็นผู้นำทำไมช่างยากเหลือเกิน…แน่นอนหากเป็นสิ่งง่าย คงเกิดผู้นำที่โลกจดจำเต็มโลกนี้ไปหมดแล้วใช่มั้ยคะ

 

ลองทบทวนกันอีกทีว่า “ผู้จัดการ” และ “ผู้นำ” ต่างกันอย่างไร

สิ่งที่สร้างความแตกต่าง มีทั้งความหมาย และบทบาทหน้าที่

ความหมายที่เราจะทำความเข้าใจได้ง่ายๆ คือ   บทบาทของผู้จัดการ เน้นที่ “as is”จัดการงาน โครงการ แก้ไข พัฒนาสิ่งต่างๆ ตามสภาพหน้างานที่เป็นอยู่ ณ ตอนนั้นเป็นส่วนใหญ่  ในทางตรงข้าม บทบาทของผู้นำเน้นที่ “to be”สิ่งที่ต้องการจะเป็น และประกาศสิ่งที่ปรารถนานั้น พร้อมสร้างแรงบันดาลใจให้ผู้คนได้รับทราบ

ความแตกต่างระหว่างผู้จัดการและผู้นำคือ

ผู้จัดการ "as is"                                       ผู้นำ "to be"

บอกคนให้รู้ว่าต้องทำอะไร                         สร้างแรงบันดาลใจจาก...

                                                               1. วิสัยทัศน์ที่ชัดเจน

                                                               2. ความเชื่อมั่นอย่างแรงกล้า

                                                               3. การสื่อสารทั้งสองสิ่ง

สรุปคำสั้นๆ ที่แสดงความแตกต่างระหว่าง "ผู้จัดการ" และ "ผู้นำ"

ผู้จัดการ	ผู้นำ
·        บอก (ให้ทำอะไร)	·      ขาย (แรงบันดาล)
·        สอน	·      สร้างความกล้าหาญ
·        ควบคุม	·      สร้างความไว้วางใจ
·        อนุมัติ/เห็นชอบด้วย	·      กระตุ้น
·        รูปธรรม จับต้องได้	·      วิสัยทัศน์
·        คิดระยะสั้น	·      คิดระยะยาว
·        มองผลลัพธ์ทางการเงิน	·      มองภาพกว้าง
·        ยอบรับกับสถานะของกิจการที่เป็นอยู่	·      ท้าทายกับสถานะกิจการ
·        สร้างกฎ	·      ทำลายกฎ
·        ลดความเสี่ยง	·      รับความเสี่ยง
·        เน้นโครงสร้างและระบบ	·      เน้นคน
·        ทำสิ่งต่างๆให้ถูกต้อง	·      ทำสิ่งที่ถูกต้อง
·      เลือกด้วยหัว (Head)	·      เลือกด้วยหัวใจ (Heart)
·      มองที่ปัญหา	·      มองเห็นโอกาส
·      เน้นที่อำนาจและการควบคุม	·      เน้นที่การจูงใจและการสร้างแรงบันดาลใจ

          คำสั้นๆ แต่ก็มองเห็นภาพและเข้าใจได้โดยง่ายนะคะว่าคุณลักษณะของผู้นำต้องเป็นอย่างไร การสร้างนั้น ค่อยเป็นค่อยไปค่ะ เน้น "สติ" เป็นสำคัญ ทำอะไรต้องมีสติ และระลึกเสมอว่า ทำแบบนี้ใช่คุณลักษณะของผู้นำที่ควรทำหรือไม่ บางครั้งเราสามารถผสมผสานทั้งสองส่วนนี้ได้ เพราะในหน้าที่ผลงานก็ต้องเกิด  แต่เปอร์เซ็นของด้าน "ผู้นำ" จะมากกว่า  เรียกว่าเป็นศิลปค่ะ

นอกจากนี้สิ่งสำคัญอย่างยิ่งยวดสำหรับผู้เป็นผู้นำ ที่ดิฉันได้ประสบพบเห็นมาด้วยประสบการณ์การทำงานมาประมาณ 20 กว่าปี สิ่งนั้นคือ คำว่า คุณธรรมและจรรยาบรรณ  หากผู้นำท่านใดขาดซึ่งสิ่งนี้ ต่อให้เก่งซักเพียงใด ก็ไม่สามารถกุมหัวใจไพร่พลไว้ได้ เพราะสิ่งนี้คือ ความศรัทธาและไว้วางใจนั่นเองค่ะ

 

Reference;

Dana Wright-Wasson. Talk the Walk: Designing a Clear Path to a World Class Employee Experience. 2019.

 

การหาความจำเป็นในการฝึกอบรม (Training Needs Analysis) EP 1

การหาความจำเป็นในการฝึกอบรม (Training Needs Analysis) EP 1

แม้แนวโน้มการพัฒนาบุคลากรในปัจจุบันมุ่งไปที่แนวทาง 70:20:10  และเห็นว่าวิธีในการฝึกอบรมพัฒนาควรมีเพียง 10% เท่านั้น  แต่นั่นไม่ได้หมายความว่า การพัฒนาคนด้วยวิธีนี้จะหมดความสำคัญไปซะทีเดียว  และหากไหนๆเราจะใช้วิธีนี้ในการพัฒนาคนแล้ว  การหาความจำเป็นที่แท้จริงในการฝึกอบรมและพัฒนาจึงน่าสนใจ  และต้องทำด้วยกระบวนการที่สร้างความเชื่อมั่นว่า เป็นความจำเป็นต้องพัฒนาด้วยการฝึกอบรมจริงๆ  ไม่ใช่เพียงทำแบบสำรวจและบอกว่ามีปํญหาเรื่องนั้น เรื่องนี้ ทุกเรื่องต้องแก้ด้วยการฝึกอบรมทั้งหมด

เราลองตั้งคำถามง่ายๆ เพื่อเป็นแนวทางในการวิเคราะห์ความจำเป็นในการฝึกอบรมนะคะ

•   อะไรที่เป็นสิ่งผลักดันให้มีการฝึกอบรม  เราพิจารณาอยู่ 6 ประเด็นหลักด้วยกัน

-     ผลลัพธ์ทางธุรกิจไม่เป็นตามต้องการ  

-     พนักงานขาดความสามารถในการทำงาน

-     มีความคาดหวังใหม่เกิดขึ้น ที่ต้องการความรู้ ทักษะ คุณสมบัติใหม่ๆ ในการทำงาน

-     การเปลี่ยนแปลงทางธุรกิจ  ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในปรัชญา นโยบาย กระบวนการ ขั้นตอนการทำงานผลิตภัณฑ์ กลยุทธ์ เทคโนโลยี หรือกระบวนการทำงาน

-    โอกาสทางธุรกิจ  ไม่มีปัญหาในการทำงานแต่ประการใด แต่เพื่อการพัฒนาให้เกิดความยั่งยืน หรือหลีกเลี่ยงผลที่เป็นเชิงลบที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต

-     ข้อปฏิบัติทางธุรกิจ (Business Compliance)  มีการเปลี่ยนแปลงข้อบังคับ ใบอนุญาต  การรับรองต่างๆ

•   อะไรเป็นสาเหตุลึกๆ (Root cause) ที่อยู่เบื้องหลังความต้องการการฝึกอบรมนั้น
•   อะไรคือโอกาสที่เรามองเห็นสำหรับการพัฒนาให้เกิดผลการปฏิบัติงานที่มีประสิทธิภาพมากขึ้น (การฝึกอบรมไม่ใช่วิธีการเดียวในการแก้ปัญหา)   
•  อะไรคือตัววัดความสำเร็จและผลลัพธ์ทางธุรกิจที่ต้องการ
•   กลุ่มเป้าหมายที่เราต้องการพัฒนาเป็นใคร
•   อะไรเป็นความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นบ้าง หากเราไม่จัดฝึกอบรม
•   เรามีการป้องกันอะไรบ้าง ที่ทำให้ธุรกิจประสบความสำเร็จ
•   อะไรเป็นสิ่งการันตีที่ทำให้เราประสบความสำเร็จ
•   มีใครต้องเข้ามาเกี่ยวข้องและบทบาทของเขาเหล่านั้นมีอะไรบ้าง
•   เราต้องการให้ผู้เข้าอบรมเข้าใจอะไร  สามารถทำอะไรได้  หรือรับปากที่จะทำอะไรให้สำเร็จ จากการฝึกอบรม

คำถามเหล่านี้เป็นสิ่งที่ควรตอบให้ได้ก่อน เหมือนเป็นการทำวิจัยเล็กๆ เลยล่ะค่ะ และให้ผู้เกี่ยวข้องทุกส่วนเข้ามามีส่วนร่วมกันหาคำตอบนี้  แล้วจึงวิเคราะห์ได้ว่าเราควรจัดฝึกอบรมหรือใช้วิธีการอื่น ครั้งต่อไปจะมาคุยถึงวิธีการในการหาความจำเป็นที่ลึกลงไปอีกนะคะ

References:

Tom Bird and Jeremy Cassell. Financial Time Guides;Business Training. Pearson.

Pfeiffer.Aligning Training For Results. Ron Drew Stone's book.